Περί της εορτής του θερινού ηλιοστασίου



[…] Η σημασία της εορτής ήτο γνωστή μόνον εις τους μύστας. Ούτοι ελάμβαναν εικόνας από την θείαν Φύσιν δια να εορτάζουν γεγονότα συντελούμενα εις την ψυχικήν των υπόστασιν. Από της Εαρινής Ισημερίας μέχρι της θερινής Τροπής, το ανιστάμενον πνεύμα έρχεται εις αποθέωσιν. Κατά την θερινήν Τροπήν εορτάζετο ο Διόνυσος ο Ελευθερεύς. Εορτάζετο  ο πλήρης αποχωρισμός της ψυχής από του ερέβους κα η είσοδός της εις την διαρκήν ημέραν.

Την θερινήν Τροπήν εώρταζον οι Χριστιανοί ολίγον αργά, δια των εορτών του Αγίου Πνεύματος και της μεταμορφώσεως. Οι μύσται της Ελευσίνος, έλεγον ότι κατά την θερινή Τροπήν ωριμάζει ο σίτος. Η σπορά, η βλάστησις και η ωρίμανσις του σίτου εικονίζει την ψυχή του μύστου εξελισσομένην εις αποθέωσιν. […] Την καλλιέργειαν του σίτου εδίδαξε η Θεά Δήμητρα. Η Θεά Δήμητρα είναι η Θεά της Γης. Ο σίτος εικονίζει μεταμορφωτικόν μέσον. Μεταβάλλεται εις Σώμα του Χριστού, παντός Χριστού. Ολίγον κατόπιν εμφανίζεται η σταφυλή, σύμβολον του Διονύσου. Ο χυμός της σταφυλής αποτελεί το σύμβολον ετέρου μεταμορφωτικού μέσου. Είναι το αίμα, του Χριστού, παντός Χριστού. Οι Χριστιανοί λέγουν, ότι το αίμα και το σώμα του Χριστού αφίει τα αμαρτίας. Ο Διόνυσος ο Ελευθερεύς λαμβάνει σύζυγον την Περσεφόνην και ανέρχονται ομού εις τον Όλυμπον. Ο Διόνυσος ο Ελευθερεύς γεννάται εκ της καρδίας του Διός. Γεννάται έξω των δυνάμεων της Γης. Ωσαύτως και η Θεά της Σοφίας γεννάται έξω των δυνάμεων της Γης, εις την κεφαλήν του Διός. Ο Ζευς έχει σχέσιν με εκείνο που θα απαντήσει το πνεύμα ελευθερούμενον του γηίνου περιβάλλοντος.

 

Πηγή: Απόσπασμα ομιλίας  Σ. Νάγου περί των ηλιοστασίων