Ο Μάρκος Αυρήλιος για το σώμα, την ψυχή και το πνεύμα


[…] Όλες αυτές οι αδυναμίες υπάρχουν σ’ εκείνους, επειδή δεν γνωρίζουν το αγαθό και το κακό. Εμένα όμως, που γνωρίζω τη φύση του αγαθού και του κακού, ότι το μεν ένα είναι καλό, το δε άλλο αισχρό και επιπλέον γνωρίζω και τη φύση αυτού που σφάλλει, ότι μου είναι συγγενής όχι γιατί προέρχομαι από το ίδιο αίμα ή σπέρμα, αλλά επειδή προέρχομαι από τον ίδιο νου και έχει και εκείνος κάποιο μέρος θείο, δεν είναι δυνατόν να με βλάψει κανείς από εκείνους, κανείς δηλαδή δεν θα με περιβάλει με το αίσχος.

Ούτε μπορώ να οργίζομαι εναντίον του συγγενούς μου ούτε να τον αποφεύγω, διότι έχουμε γεννηθεί για να συνεργασθούμε, όπως τα πόδια, τα χέρια, τα βλέφαρα, όπως η επάνω και κάτω οδοντοστοιχία.

Το να ενοχλούμε λοιπόν ο ένας τον άλλον είναι αντίθετο με τη φύση. Το να αγανακτούμε και να αποστρέφεται ο ένας τον άλλον είναι αντίθετο προς το έργο μας.

Όποια και αν είναι η βαθύτερη ουσία μου, τρία είναι τα βασικά στοιχεία μου, η σάρκα, η πνοή η ζωική και το πνεύμα.

Μην ακούς τι λένε τα βιβλία, μην παρασύρεσαι περισσότερο. Δεν επιτρέπεται, αλλά σαν άνθρωπος που πρόκειται να πεθάνει αυτή την στιγμή, περιφρόνησε τη σάρκα. Είναι λάσπη και κόκκαλα και σύμπλεγμα από νεύρα, φλέβες και αρτηρίες.

Κοίταξε μετά τι είναι η ζωική πνοή: άνεμος που δεν είναι πάντα ο ίδιος, αλλά τον βγάζεις διαρκώς από το στόμα σου και τον ρουφάς ξανά.

Τρίτο είναι το πνεύμα. Πρόσεχε. Είσαι γέρος, μην το αφήσεις να γίνει υπηρέτης μήτε να παρασύρεται από τις επιθυμίες σου τις αντίθετες προς το κοινωνικό συμφέρον. Μήτε να αγανακτείς για τη μοίρα ή το παρόν ή να αντιμετωπίζεις με φόβο το μέλλον.

[…]

 

Πηγή: Μάρκος Αυρήλιος, Τα εις εαυτόν, Βιβλίο Β’, εκδ. Γεωργιάδης, (Μτφ: Μαντά Σ.), σ. 37 επ.