Θα αρχίσω με την Γαλλική Επανάσταση και αυτόν που την ενέπνευσε και προετοίμασε τα πνεύματα του Γαλλικού Λαού με το συγγραφικό του έργο, την τόλμη του αλλά και το πάθος του για την Ελευθερία: τον αδ.˙. FRANCOIS MARIE AROUET, γενικά γνωστόν με το όνομα ΒΟΛΤΑΙΡΟΣ :
Α.ΒΟΛΤΑΙΡΟΣ
Είναι γνωστό ότι η Γαλλική Επανάσταση, η οποία άλλαξε την ροή της ιστορίας, από τον Τεκτονισμό δανείσθηκε το τρίπτυχο “ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ-ΙΣΟΤΗΣ-ΑΔΕΛΦΟΤΗΣ” και είναι επίσης γνωστό ότι οι σημαντικότεροι των ηγητόρων της Γαλλικής Επαναστάσεως ήσαν Τέκτονες . Σας αναφέρω ενδεικτικά τους Δαντόν, Ντεμουλέν, Κοντορσέ, Ραμπώ, Σαιντ – Ετιέν που όλοι ήσαν μέλη της Στ. Των “Εννέα Μουσών” εις την οποίαν μυήθηκε και ο Βολταίρος. Ο τελευταίος έπαιξε πολύ μεγάλο ρόλο στην αφύπνιση του Γαλλικού Λαού στον οποίο εμφύσησε τις ιδέες της “ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ – ΙΣΟΤΗΤΑΣ και ΑΔΕΛΦΟΤΗΤΑΣ” με το τολμηρό συγγραφικό και θεατρικό του έργο με το οποίο μαστίγωσε κυριολεκτικώς και γελοιοποίησε τον πολιτικό δεσποτισμό των αφεντικών της φεουδαρχίας καθώς και την στενοκεφαλιά και πονηρία των κληρικών που την στήριζαν, πράγμα που τον οδήγησε σε περιπέτειες, φυλακίσεις και εξορίες. Ο Γαλλικός λαός τον λάτρεψε σαν πνευματικό του πατέρα, και τον στεφάνωσε δημόσια στο θέατρο των Παρισίων όπου παίχθηκε το έργο του “Ειρήνη”, το δε σπίτι του έγινε λαϊκό προσκύνημα .
Η καθολική εκκλησία , που τον είχε αφορίσει, προ της πανδήμου λατρείας του Γαλλικού Λαού, κατανικώντας το μίσος που είχε για αυτόν, προσπάθησε να τον επαναφέρει στο ποίμνιό της, αυτός όμως αρνήθηκε πεισματικά. Έμεινε ιστορική η φράση του προς τον εφημέριο του Σαιντ – Σουπλίς ο οποίος την ώρα που ο αδ. Βολταίρος εξέπνεε προσπαθούσε να τον κάνει να υπογράψει ομολογία πίστεως :
“Lessaiz-moi mourir en paix” δηλαδή “Αφήστε με να αποθάνω εν ειρήνη”.
Η εκκλησία, εκδικούμενη απαγόρευε την ταφή του αλλά η σωρός του αδ. Βολταίρου μεταφέρθηκε κρυφά από έναν ανηψιό κάποιου αββά, στην Καμπανία και ενταφιάσθηκε ντυμένος μόνο με τα νυχτικά του, στην μονή Σελιέ. Αυτά έγιναν το 1778. Ο ηγόυμενος της μονής καθαιρέθηκε από τον Επίσκοπο του Τρουά γιατί επέτρεψε την ταφή του .
Δεκατρία χρόνια αργότερα, η Επαναστατική Εθνοσυνέλευση μετέφερε τα λείψανα του αδ. Βολταίρου, και τα έθαψε στο Πάνθεον στις 11 Ιουλίου 1791 θεωρώντας τον σαν το μεγαλύτερο εμπνευστή της Γαλλικής Επανάστασης .
Κατά γραπτή μαρτυρία του Αδαμάντιου Κοραή ο οποίος ήταν αυτόπτης μάρτυς της ταφής του αδ. Βολταίρου, πλήθη λαού μετέβησαν στον τάφο του και αφού τον ξέθαψαν μετέφεραν τα λείψανα του στο Παρίσι την 10η Ιουλίου 1791 και τα απόθεσαν προσώρινα στην Βαστίλη , στον ίδιο τόπο που τον είχαν φυλακίσει όταν ήταν νέος . Εκεί έφτιαξαν έναν σωρό από τις πέτρες της γκρεμισμένης Βαστίλης όπου έγραψαν την εξής επιγραφή : “Δέξου, Βολταίρε, τις τιμές της πατρίδος σου, σ’ αυτόν τον ίδιο τόπο όπου σε φυλάκισε δέσμιο η τυραννία .”
Την επόμενη έγινε η επίσημη ταφή του στο Πάνθεο, με μεγάλη λαμπρότητα . Στη θήκη των λειψάνων βρίσκονταν η επιγραφή :
“Ποιητής , φιλόσοφος , ιστορικός , φώτισε το ανθρώπινο πνεύμα και μας προετοίμασε στη υποδοχή της ελευθερίας .”
Ήταν τέτοιες οι εκδηλώσεις του πλήθους ώστε η πομπή που ξεκίνησε από τη Βαστίλη στις 9 το πρωί , κατέληξε να φθάσει στην εκκλησία τα μεσάνυχτα .
B. Η Μύηση του Βολταίρου στη Σ.˙.ΣΤ.˙. των ΕΝΝΕΑ ΜΟΥΣΩΝ , Παρίσι , 7 Απριλίου 1778 .
ΒΑΣΙΚΟΙ ΑΞ/ΚΟΙ ΤΗΣ ΣΤ.˙.
ΣΕΒ.˙. Lalande (O διάσημος Αστρονόμος και συγγραφέας του έργου “Ουράνια Ιστορία” όπου περιλαμβάνεται και κατάλογος 50.000 αστέρων)
Μ.˙.ΡΗΤΩΡ ΤΗΣ Μ.˙.Α.˙. Bacon de la Chevalerie
ΡΗΤΩΡ ΤΗΣ ΣΤ.˙. La Dixmerie , Ιστορικός
ΤΕΛΕΤ: Villars (εγγονός του φημισμένου Στρατηγού που έσωσε την Γαλλία στο Denain)
Ανάδοχος : Cordier θεολόγος
Στη Συνεδρίαση της Σ.˙.ΣΤ.˙. των “ΕΝΝΕΑ ΜΟΥΣΩΝ”, της 7ης Απριλίου 1778 , ο Αδ.˙. Cordier είπε πως έχει την τιμή να παρουσιάσει τον Βολταίρο σαν υποψήφιο για το βαθμό του μαθητού. Είπε πως νομίζει ότι μια Στοά των Γραμμάτων όπως αυτήν των ΕΝΝΕΑ ΜΟΥΣΩΝ θα πρέπει να είναι υπερήφανη που ο πιο δοξασμένος άνθρωπος της Γαλλίας ζήτησε να γίνει μέλος της, και πως ελπίζει να ληφθεί υπόψη η μεγάλη ηλικία και η εύθραυστη υγεία του λαμπρού αυτού νεοφύτου .
Η Στοά ψήφισε ομόφωνα υπέρ της εισδοχής και ο Σεβ.˙. de Lalande διάλεξε εννέα αδελφούς να παραλάβουν και προετοιμάσουν τον υποψήφιο ο οποίος εισήχθη από τον Αδ.˙.Τελετάρχη Villars . Όταν έδωσε την Επίσημη Διαβ., οι αδελφοί των Στηλών της Ευτέρπης, Τερψιχόρης και Ερατούς, υπό την Δ/ση του Αδ.˙. Caperon εξετέλεσαν τον 1ο μέρος της 3ης Συμφωνίας του Guenin .
Αφού έγινε δεκτός και έλαβε το Σ.˙. την Λ.˙. και την Χ.˙. ο Βολταίρος τοποθετήθηκε στην Α.˙. δίπλα στον Σεβ.˙. όπου ένας αδ.˙. από την Στ.˙. της Μελπομένης τον στεφάνωσε με δάφνινο στεφάνι που όμως ο Β.˙. μετριοφρόνως το αφαίρεσε. Κατόπιν ο Σεβ.˙. του παρέδωσε το περίζωμα και τα κοσμήματα που χρησιμοποιούσε ο Φιλόσοφος Ελβέτιος και τα είχε στείλει στην Στ.˙. η χήρα του. Παίρνοντας τα λευκά χειρόκτια, ο Βολταίρος είπε στον αδ.˙. de Villette : “Επειδή αυτά συμβολίζουν την αγνότητα των συναισθημάτων μας σας παρακαλώ ταπεινώς να τα δώσετε στην κυρία de Villette”
Εν συνεχεία ο Σεβ.˙. είπε τα εξής :
“Αγαπητέ μου Αδελφέ , η πλέον αξιομνημόνευτη ημέρα στα πρακτικά μας θα είναι αυτή της μυήσεώς σας. Η Στ.˙. των ΕΝΝΕΑ ΜΟΥΣΩΝ έχει τώρα τον Απόλλωνά της και σ’ αυτόν ευρίσκει τον φίλο της ανθρωπότητος , προικισμένον με όλα όσα θα θα επιθυμούσε για την δόξα και την πρόοδο του Τεκτονισμού . Ο Βασιλιάς του οποίου υπήρξατε φίλος για τόσα πολλά χρόνια και που είναι γνωστός σαν ο πλέον λαμπρός προστάτης του Τάγματός μας, θα πρέπει να σας ενέπνευσε την επιθυμία να γίνεται μέλος της, αλλά ήταν για την χώρα σας που φυλάξατε την ικανοποίηση να μυηθείται στα Μυστήριά μας. Εσείς που ακούσατε τις επευφημίες του Έθνους και είδατε τον ενθουσιασμό του, έρχεσθε τώρα στον Ναό της Φιλίας, της Αρετής και των Γραμμάτων να λάβετε από τους αδελφούς σας μια αμοιβή λιγότερο απαστράπτουσα, αλλά ακριβή της καρδιά σας .
Η παρουσία σας ανάμεσά μας, εμπνέει την ευγενή άμιλλα, δίνει λάμψη και περισσότερη δράση στη Στοά μας, αλλά και ωφέλεια για τους πτωχούς που βοηθάει, τις επιστήμες που ενθαρρύνει και το καλό που ακατάπαυστα ασκεί.
Κανείς ποτέ δεν υπηρέτησε τη χώρα του καλλίτερα από ότι εσείς , διαφωτίζοντας τους συμπολίτες σας ως προς τα καθήκοντα και τα δικαιώματά τους, κάνοντας τον φανατισμό απεχθή και την δεισιδαιμονία γελοία, που μας οδηγήσατε στην αγνότερη γεύση της λογοτεχνίας και την καλλίτερη κατανόηση της σημασίας της Ιστορίας και των αληθινών σκοπών της δικαιοσύνης.
Μια τεράστια και ακαλλιέργητη έκταση γης ανακτήθηκε από την γεωργία και την βιομηχανία με την δική σας ευεργετική επιρροή και τώρα χρησιμοποιήται από πολλές ευτυχισμένες οικογένειες που ευλογούνε τον δημιουργό της ευημερίας τους . Κτίσατε έναν Ναό του Παντοδύναμου που κοντά του βρήκαν άσυλα τα θύματα της αυταρχικότητας. Επομένως , αγαπητέ Αδελφέ, εσείς υπήρξατε τέκτων πριν η Στοά μας σας υιοθετήσει και είχατε εκπληρώσει τα καθήκοντα του τέκτονος πριν αναλάβετε τις υποχρεώσεις του τέκτονος ενώπιόν μας. Ο Γνώμων που είναι το έμβλημα της ευθύτητας των πράξεων μας, το Περίζωμα που αντιπροσωπεύει μια ζωή παραγωγική, τα λευκά χειρόκτια που εκφράζουν την ειλικρίνεια, αθωότητα και αγνότητα των πράξεών μας, το μυστρί που εμείς το χρησιμοποιούμε για να καλύψουμε τα ελαττώματα των Αδελφών μας με επιείκεια, όλα αυτά έχουν μια σύνδεση με την φιλία ή την αγάπη για την ανθρωπότητα και εκφράζουν τις αρετές με τις οποίες τόσο πολύ διακρίνεσθε. Με την υποδοχή σας σ’ ετούτη τη Στοά προσθέτουμε τον οφειλόμενο θαυμασμό προς την ιδιοφυία σας.”
Απαντώντας ο Βολταίρος είπε πως η αποδοχή του από τους Αδελφούς πλήρωσε την καρδιά του με συναισθήματα υπερηφάνειας και ευγνωμοσύνης τέτοια που ποτέ δεν έχει αισθανθεί σ’ όλη του τη ζωή .
Κατά την διάρκεια των ομιλιών ο ζωγράφος αδελφός Monet , ζωγράφος του Βασιλέως έκανε ένα πορτραίτο του Βολταίρου πολύ ανώτερο από όσα του είχαν γίνει μέχρι τότε και το οποίο όλοι το αποθαύμασαν .
Όταν οι τελετουργίες τελείωσαν οι αδελφοί προσήλθαν στην αίθουσα του επίσημου γεύματος όπου η ορχήστρα εξετέλεσε τον 2o μέρος της τρίτης συμφωνίας του Guerin , έπειτα από την οποία κάποιος χρόνος αφιερώθηκε στο Συμπόσιο αλλά ο Βολταίρος δεν μπόρεσε να παραμείνει μέχρι το τέλος λόγω κάποιας μικρής αδιαθεσίας. Παρέμεινε όμως στις προπόσεις και στις οποίες απήντησε. Μετά ζήτησε την άδεια να αποχωρήσει. Οδηγήθηκε στην έξοδο από μεγάλον αριθμό αδελφών και συνοδεύθηκε στην κατοικία του επευφημούμενος από ένα τεράστιο πλήθος λαού.
Ι.Β